De kracht van rust


Toen ik een paar jaar geleden bij mijn orthomoleculair therapeut aanklopte, wist ik niet dat dat het begin was van een heel nieuw avontuur op het gebied van mijn gezondheid. Ik kwam al van heel ver na veel ziekte, burn-outs en al een leven lang darmklachten en overgewicht, maar de afgelopen jaren hebben me meer gebracht dan ooit tevoren. Je zou denken dat het advies voor mij was om minder te eten, meer te sporten, en dat soort wijsheden. But little did I know, want mijn reis-van-het-omgekeerde begon. Veel meer eten, nog veel meer vetten, meer kip en vis, minder intensief sporten, anders bewegen, minder werken en nog meer slapen dan ik al deed.

Ik zou een boek kunnen schrijven over alle waaroms, maar een van de kernen van het verhaal zit hem in deze pracht:

Ons lichaam bestaat uit het sympathisch en parasympatisch zenuwstelsel. De sympaticus is alles wat activiteit is, zoals werk, gesprekken met mensen, sporten, een stevig boek lezen, studeren, plannen maken voor de toekomst, hobbyen, het huis schoonmaken, nadenken, enzovoort. De parasympaticus is volledige rust, als in op de bank liggen met je ogen dicht, een hele rustige wandeling maken, slapen, sommige vormen van yoga of bijvoorbeeld het lezen van een ontspannen boek. Door bewust te rusten herstelt ons lichaam van werk, verteren we voeding goed, zakt ons cortisol en dus ook onze glucose-aanmaak, blijven onze darmen gezond, enzovoort. En als onze parasympaticus te weinig ruimte krijgt, ontstaan er vaak lichamelijke klachten: burn-out, prikkelbare darm, hartkloppingen, haaruitval, problemen met onze glucose-insulinebalans, eindeloze moeheid, lekkende darm, hormonale problemen, astma zelfs, auto-immuunziekten, angsten, leverproblemen, en heel veel meer. Hooggevoeligheid kan er zelfs een gevolg van zijn. In een gezond dagpatroon is er dus balans tussen sympaticus en parasympaticus, hoewel dat voor heel veel mensen een uitdaging is, en veel mensen roepen: “Maar mijn werk is heel leuk en ontspannen!” Het is alleen nog steeds werk en een heel belangrijk deel van je zenuwstelsel is en blijft daarmee verwaarloost.

In mijn situatie was het zo dat ik nooit bewust veel ruimte gaf aan mijn parasympaticus, zogezegd. Ik was met mijn enthousiaste hoofd altijd bezig en pas in bed kwam ik echt tot rust. Mijn lichaam (en daardoor ook mijn ziel en geest) kwam dus heel veel te kort en het was dus niet zo gek dat ik darmklachten had (mijn hele leven al) en ik niet afviel, ondanks dat ik weinig at. Achteraf gezien zelfs veel te weinig. Door altijd bezig te zijn was het cortisolniveau in mijn lichaam namelijk torenhoog. Dit veroorzaakte weer heel veel andere klachten, zoals de aanmaak van te veel glucose, wat opsloeg als vet en waardoor ik ook insulineresistent geworden was. Dat betekent dat mijn insuline de aanmaak van glucose niet meer bij kon kouden en dus niks meer deed. Ik was dus behoorlijk uit balans, en dat terwijl ik dacht dat ik best goed bezig was. Vergeleken met de jaren daarvoor was dat overigens ook zeker zo, maar tegelijk was er dus nog heel veel winst te behalen. En met die uitdaging ben ik nog steeds niet klaar, want ik ga niet voor symptoombestrijding of half werk. Ik wil namelijk niet anders dan tot de wortel doordringen van bepaalde gewoonten en gedrag. Want waarom was ik altijd bezig, en waarom neig ik daar soms nog steeds naar? Wat gebeurt er met mij als ik een tijdje stilzit en niks doe? Naar de antwoorden op deze vragen ben ik de afgelopen jaren op zoek gegaan en deze waren niet altijd mooi of zonder pijn. Maar doordat ik mezelf ook in de diepte in de ogen wil kijken, is er inmiddels al heel veel veranderd in mijn leven en leef ik dagelijks steeds meer in en vanuit de rust. Ik houd nog steeds van ondernemen en geniet van studeren, oliën en theeën maken voor anderen en ons buitenleven op de boerderij. Maar ik weet nu hoe ik pas op de plaats moet maken, en wanneer. Zodat eventuele disbalans snel weer kan herstellen, in plaats van dat ik weken of maanden doormodder.

Maar ook leer ik nog steeds, bijvoorbeeld om na het eten een half uurtje niets te doen. Gewoon lekker zitten of liggen, ogen dicht en de boel de boel laten. Ontspanning is namelijk cruciaal voor een goede spijsvertering en dat was voor mij dan ook een van eerste stappen, naast bewust eten. Gewoon rustig zitten en eten tot je nemen; zien wat je in je mond stopt en genieten van smaken en van al het goede wat voeding je lichaam geeft. Door middel van echte rust geef je je lichaam de tijd om energie uit je voeding te halen, maar ook om vitaminen en mineralen naar de juiste plekken in je lichaam te brengen. Dat is toch mooi?!

Een andere manier om ontspanning meer deel van mijn dag te maken is door ’s avonds zo min mogelijk schermpjes meer aan te hebben en bijvoorbeeld in de stilte een hete kop thee te drinken of een leuk boek te lezen. Geen vakliteratuur, maar gewoon een ontspannen boek, voeten in een badje, rust omarmen en bijvoorbeeld bedenken waar je dankbaar voor bent. Ik kom daar enorm van tot rust, en het bouwt ook aan een basis’blijheid’ van binnen, waardoor ik situaties die minder makkelijk zijn beter aankan.

Wat voor mij ook belangrijk was en is, is om meer te eten. Veel meer. Ik zat namelijk op een derde van wat mijn lichaam nodig had en dat is natuurlijk niet de bedoeling. Meer eten is een uitdaging, omdat ik mijn leven lang geloofde dat ik te veel at. Want ieder pondje gaat door het mondje, toch? Niet dus, en dat beeld bijstellen ging bij mij gepaard met heel veel tranen. En ik denk alleen niet dat ik hierin een uitzondering ben en dat er absoluut meer mensen zwaarder zijn door andere redenen dan (te veel) eten. En ziekte zoals het prikkelbare darmsyndroom, chronische hoofdpijnen, soms zelfs eczeem of astma kunnen ook heel vaak beter worden of helemaal genezen als mensen weer in balans gaan leven, anders gaan eten, hun lichaam helpen om weer in balans te komen waardoor darmen weer gezond worden, het immunsysteem, enzovoort.

Rust is zeker niet de enige sleutel naar een betere gezondheid. Ook voeding, beweging, de verwerking van emoties, voldoende drinken, wandelen, buiten zijn, enzovoort. Maar als ik kijk naar wat echte rust mij gebracht heeft, kan ik niet anders dan geloven dat heel veel mensen minder psychische en lichamelijk klachten zouden hebben als ze werkelijk weer in en vanuit rust zouden gaan leven. En ook ik ben er nog niet, ondanks dat ik de afgelopen anderhalf jaar meer dan veertig kilo ben afgevallen, mijn conditie met de week vooruit gaat, ik bijna geen darmklachten meer heb en fysiek zoveel sterker geworden ben. Maar vol goede moed blijf ik onderweg. En ondertussen geniet van alle uitzichten en vergezichten die ik eerder niet meer zag. Mijn proces ondersteun ik waar mogelijk door middel van heerlijke theeën, etherische olie, buiten zijn of fijne muziek. Al is en blijft het aan mij om alles wat ik op de verschillende wegen van mijn reis tegenkom aan te gaan, zodat uit de bron van mijn zijn steeds zuiverder water stroomt. Want van symptoombestrijding en quick fixes houd ik niet.

Heb jij ook het gevoel dat je meer balans in je leven kunt gebruiken, maar heb je daar wat hulp bij nodig? Overweeg dan eens om naar een (natuurgeneeskundig) coach te gaan die je daarbij kan helpen. Het is het waard. Jíj bent het waard!